काठमाडौं । विश्व स्वास्थ्य संगठन (डब्लुएचओ) ले पपुवा न्यू गिनीमा पोलियो प्रकोप ‘आउट ब्रेक’ भएको घोषणा गरेको छ ।डब्लुएचओ सो प्रकोपको घोषणा गर्दै तत्काल खोप अभियान सुरू गर्नु पर्नेसमेत जनाएको छ।देशको उत्तर पूर्वको तटीय सहर लेसमा मा नियमित स्क्रिनिङको क्रममा दुई स्वस्थ बालबालिकामा अत्यधिक संक्रामक भाइरसका नमूनाहरू फेला परेको उसको भनाइ छ । देशको आधा भन्दा कम जनसंख्यालाई सम्भावित घातक रोग विरुद्ध खोप लगाइ सकिएको छ ।
विश्वब्यापी पोलियो उन्मुलनको चरणमा रहेको बेला हालै विश्वका केही भागहरूमा यो पुनः देखा परे पछि नयाँ चिन्ता सुरू भएको छ ।‘हामीले यसको बारेमा केहि गर्नुपर्छ, र यो पनि हामीले तुरुन्तै गर्नु पर्छ,’ पपुवा न्यू गिनीमा डब्ल्यूएचओका प्रतिनिधि सेभिल हुसेनोभाले भने । र, बेलैमा खोप नभएको खण्डमा पोलियो देश बाहिर फैलिन सक्ने पनि उनको चेतावनी छ ।‘हामीले १०० प्रतिशत खोपे कभरेज प्राप्त गर्न अधिकतम प्रयास गर्नुपर्छ,’ डा हुसेनोभाले भने, ‘पोलियोलाई कुनै सिमाना थाहा हुँदैन।’
यो रोग पोलियोभाइरसको कारणले हुन्छ, जुन संक्रमित व्यक्तिले खोक्दा र हाच्छ्यु गर्दा उसको दिसा वा थोपाको सम्पर्कबाट सर्छ। यसले प्रायः पाँच वर्ष मुनिका बालबालिकालाई असर गर्ने गर्दछ। र, पोलियोको कुनै उपचार पनि छैन् ।पोलियोबाट संक्रमित थोरै व्यक्तिहरू मध्ये एक हजारमा एक र सयमा एकको बीचमा अझ गम्भीर समस्याहरू विकास गर्दछ, जसले पक्षाघात निम्त्याउन सक्छ। यो पनि तब हुन्छ, जब रोगले मुटुमा हान्छ । विशेष गरी जब पक्षाघातले सास फेर्न प्रयोग गरिने मांसपेशीहरूलाई असर गर्छ।
खासमा पपुवा न्यु गिनी सन् २००० देखि नै पोलियोमुक्त भएको भनिएको थियो तर सन् २०१८ मा नयाँ रोगी फेला पारिए पछि यो अवस्था यतिखेर डरलाग्दो बनेको हो । भर्खरै पनि इन्डोनेसियामा फैलिएको एउटा नयाँ भाइरससँग आनुवंशिक रूपमा पोलियो जोडिएको भाइरसको तनावको बिषय बनेको थियो । पपुवा न्यू गिनीले इन्डोनेसियाको पूर्वी भागमा रहेको पपुवा प्रान्तसँग सिमाना बाँडेको छ।यद्दपी, स्वास्थ्यमन्त्री इलियास कपाभोरले यो वर्षको अन्त्यसम्ममा देशलाई शतप्रतिशत पोलियो खोप उपलब्ध गराउने वाचा गरेका छन् ।
