काठमाडौं। यो दुनियाँमा जन्मिएमा मर्नु निश्चित छ। कसैको मृत्युको बारेमा केही भन्न सकिन्न । भविष्यमा के हुने हो कसैलाई थाहा छैन। तर, निरन्तर परिवर्तन हुने प्रविधिसँगै असम्भव देखिने धेरै कुराहरु सम्भव हुन थालेका छन् ।
अहिले आर्टिफिसियल इन्टेलिजेन्स अर्थात एआईको युग चलिरहेको छ, जसले नयाँ–नयाँ कारनामा लिएर सबैलाई चकित पारिरहेको छ । यसको अपडेटसँगै मानिसको संसार पनि तीव्र गतिमा परिवर्तन हुँदैछ। अब एआई मार्फत मानिसको मृत्युको मिति र समयको भविष्यवाणी गर्ने काम भइरहेको छ । यो डरलाग्दो भए पनि धेरै मानिसहरू जान्छन् कि तिनीहरू कसरी र कहिले मर्छन् ? यसको उत्तरका लागि मानिसहरु ज्योतिषीकहाँ पनि जान्छन् तर यकिन जवाफ पाउन सक्दैनन् ।
तर, युरोपेली देश डेनमार्कका वैज्ञानिकहरूले तपाईको मृत्यु कहिले हुन सक्छ भनेर पत्ता लगाउन एआई प्रविधि प्रयोग गरिरहेका छन्। डेनमार्कका ती वैज्ञानिकहरू लाइफ टु वेक नामक परियोजनामा काम गरिरहेका छन्। यस परियोजना अन्तर्गत वैज्ञानिकहरूले प्रविधि कत्तिको अचम्मको हुन सक्छ भनेर देखाउने प्रयास गरिरहेका छन् । तर, तिनीहरूले यसले निम्त्याउने खतराहरू बारे चेतावनी पनि दिइरहेका छन्।
यस परियोजना मार्फत, वैज्ञानिकहरू जान्न चाहन्छन् कि उनीहरूले स्वास्थ्य र सामाजिक घटनाहरूको भविष्यवाणी गर्न सक्छन् कि सक्दैनन्।डेनमार्कको प्राविधिक विश्वविद्यालयले आर्टिफिसियल इन्टेलिजेन्समा आधारित ‘डेथ क्याल्कुलेटर’ तयार गरेको छ । यो मृत्यु भविष्यवाणी गर्ने बारे दावी गरिएको छ कि यसले व्यक्तिको जीवनको अवधि धेरै सटीकताका साथ बताउन सक्छ। सरल भाषामा यो मृत्यु भविष्यवाणीले व्यक्तिलाई कति वर्ष बाँच्ने छ भनेर बताउन सक्छ।
एक तरिकामा एक व्यक्तिले आफ्नो म्याद समाप्त हुने मिति प्राप्त गर्नेछ। वैज्ञानिकहरू भन्छन् कि यो परियोजनाले पनि च्यापजिपिटी जस्तै एल्गोरिदम र डाटामा काम गर्दछ।डेनमार्कको प्राविधिक विश्वविद्यालय (डीटीयू) का प्रोफेसर सुने लेहमनले यसबारे जानकारी दिएका हुन्। उनले सन् २००८ देखि २०२० सम्म ६० लाख मानिसको स्वास्थ्य र श्रम बजार सम्बन्धी तथ्याङ्क परीक्षणका लागि विश्लेषण गरिएको बताए । यस मार्फत मिति भविष्यवाणीकर्ताले ७८ प्रतिशत सटीकताका साथ सही तथ्याङ्क देखाएको छ। लेहम्यानले कुनै पनि कुराको भविष्यवाणी गर्न सक्ने बताउँछन्।
