काठमाडौँ । अमेरिकी अन्तरिक्ष एजेन्सी नासाले बोइङको मिसनमा भएको खराबीका कारण अन्तर्राष्ट्रिय अन्तरिक्ष स्टेशनमा फसेका दुई अन्तरिक्ष यात्री अब स्पेसएक्स मिसनमार्फत अर्को वर्ष फेब्रुअरीमा पृथ्वीमा फर्कन सक्ने बताएको छ ।

अमेरिकी अन्तरिक्ष यात्री ब्यारी विल्मोर र सुनिता विलियम्सलाई जुन ५ मा अन्तर्राष्ट्रिय अन्तरिक्ष स्टेशन (आईएसएस) मा स्टारलाइनरको पहिलो मानवयुक्त परीक्षण उडानमा पठाइएको थियो र एक हप्ता लामो मिसनमा थिए । तर प्रक्षेपण भएको २४ घण्टाभित्रै यसको क्याप्सुलको प्रोपल्सन प्रणालीमा धेरै खराबीहरू देखा परेका थिए, जसका कारण दुवै अनुभवी अमेरिकी अन्तरिक्ष यात्रीहरू अहिले ७९ दिनसम्म आईएसएसमा फसेका छन् ।

नासाका प्रशासक बिल नेल्सनले विल्मोर र विलियम्स फेब्रुअरी २०२५ मा घर फर्कने बताएका छन् । स्पेसएक्स क्रु- ९ मिशन सेप्टेम्बरको अन्तिम दिनहरूमा अन्तरिक्षको लागि प्रस्थान गर्नेछ । तर यसअघि बोइङको क्याप्सुल पृथ्वीतर्फ आउनु पर्नेछ ताकि आईएसएसमा रहेको डकिङ पोर्ट खाली गर्न सकियोस् । स्पेसएक्स क्रु-९ मिसनले दुईजना अन्तरिक्ष यात्री मात्र बोक्ने छ भने यसअघि चारजना अन्तरिक्ष यात्री बोक्नुपर्ने थियो ।

नासा र स्पेसएक्सले क्रू- ९ ड्रागनमा सीटहरू मिलाउँदैछन् । नासाका अनुसार, त्यो व्यवस्थाको विल्मोर र विलियम्सलाई ड्र्यागनमा चढ्न आवश्यक पर्ने स्पेससूटहरू सहित अतिरिक्त सामान बोक्नुपर्ने थियो । नासा स्पेस अपरेशन्सका प्रमुख केन बोवर्सक्सले एजेन्सीका अधिकारीहरूले अन्तरिक्ष यात्रीहरूलाई फिर्ता ल्याउन क्रू ड्र्यागनको पक्षमा सर्वसम्मतिले मतदान गरेका थिए । उही समयमा बोइङले स्टारलाइनरलाई मात्र ल्याउन चाहेको थियो, जुन उनीहरूका अनुसार सुरक्षित छ ।

बोइङ कम्पनीले पहिले नै धेरै समस्याको सामना गरिरहेको छ । अब यदि अन्तरिक्ष क्षेत्रमा यसको सबैभन्दा ठूलो प्रतिद्वन्द्वी कम्पनीले यी अन्तरिक्ष यात्रीहरूलाई बचाउँछ भने, यो कम्पनीको लागि ठूलो धक्का हुनेछ । बोइङले स्टारलाइनर परीक्षण मिसनसँगै यो समस्याग्रस्त परियोजनाले सामना गर्ने समस्याहरूलाई पछाडि छोड्न सक्षम हुने आशा गरेको छ ।

अन्तरिक्ष यात्रीहरूलाई अन्तर्राष्ट्रिय अन्तरिक्ष स्टेशन र फिर्ता लैजान डिजाइन गरिएको स्टारलाइनर, २०१६ देखि काममा छ र यस योजनामा पहिले नै अपेक्षित भन्दा १.६ बिलियन डलर बढी खर्च भएको बताइएको छ । अहिले बोइङले स्टारलाइनरलाई अन्तरिक्ष यात्रीहरूसँग फेरि अन्तरिक्षमा पठाउने कुरामा शतप्रतिशत विश्वस्त रहेको बताएको छ ।

विल्मोर र विलियम्स, दुबै पूर्व सैन्य परीक्षण पायलटहरू, पर्याप्त आपूर्तिहरू छन् र विस्तारित अवधिको लागि राख्न प्रशिक्षण दिइएको छ । नासाले आफ्नो अतिरिक्त समयमा स्टेशनमा उपस्थित अन्य सात अन्तरिक्ष यात्रीहरूसँग वैज्ञानिक प्रयोग गर्ने बताएको छ ।