काठमाडौँ । चीनले सोमबार ताइवान र यसको वरपरका टापुहरूमा ठूलो मात्रामा सैन्य अभ्यास गरेको छ । यस अभ्यासमा १२५ विमान, विमानवाहक ‘लियानिङ’ र अन्य जहाजले भाग लिएका थिए । अभ्यासमा, प्रमुख बन्दरगाहहरू घेराबन्दी गरिएको थियो । जसका कारण ताइवानमा तनाव बढेको छ ।
बेइजिङले ताइवानमाथि चीनको सार्वभौमसत्ताको दाबी स्वीकार गर्न अस्वीकार गरेकोमा ताइवानका राष्ट्रपति लाइ चिङ-टे विरुद्ध सैन्य अभ्यासलाई दण्डात्मक कारबाही भएको बेइजिङले बताएको छ । यो अभ्यास ताइवानको राष्ट्रिय दिवसको चार दिनपछि भएको थियो । राष्ट्रिय दिवसमा आफ्नो सम्बोधनमा राष्ट्रपति लाइ चिङ-तेले चीनलाई ताइवानको प्रतिनिधित्व गर्ने अधिकार नभएको बताए । उनले मर्जर वा अतिक्रमणको सधैं विरोध गर्ने बताए ।
चीनको ताइवान मामिला कार्यालयले एक विज्ञप्तिमा लाइ चिङ-टेको स्वतन्त्र ताइवानको झुटो दाबीको लागि यो कडा सजाय भएको बताएको छ । उही समयमा, ताइवानको रक्षा मन्त्रालयले ताइवानको हवाई क्षेत्रमा ९० विमान, हेलिकप्टर र ड्रोन लगायतका लडाकु विमानहरू देखिएको बताएको छ । सामुद्रिक आवतजावत पनि सामान्य रुपमा चलिरहेको मन्त्रालयले जनाएको छ ।
यो अवस्थामा ताइवानले आफ्नो सैन्य बलले निश्चित रूपमा चीनबाट आउने खतरालाई उचित रूपमा सामना गर्ने बताएको छ । ताइवानको सुरक्षा परिषद्का महासचिव जोसेफ वुले ताइपेईमा आयोजित एक कार्यक्रममा अन्य देशलाई बल प्रयोग गरेर धम्की दिनु संयुक्त राष्ट्र संघको बडापत्रको आधारभूत भावनाको उल्लङ्घन भएको बताए । ताइवानको राष्ट्रपति कार्यालयले चीनले सैन्य उक्साहट बन्द गर्नुपर्ने बताएको छ । यसले क्षेत्रीय शान्ति र स्थायित्वमा हानि पुर्याइरहेको छ ।
चीनको राज्य प्रसारक सीसीटीभीले ताइवान वरपरका छ वटा ठूला क्षेत्रहरू देखाइएको नक्सा देखाएको छ जहाँ सैन्य अभ्यासहरू सञ्चालन गरिएको थियो । थप रूपमा, ताइवान वरपरका टापुहरू वरपर घेराहरू बनाइएको थियो । यस अभ्यासका लागि चीनले आफ्नो विमान वाहक लियानिङ प्रयोग गरेको थियो । सीसीटीभीमा जे-१५ लडाकु विमान पनि उडिरहेको देखाइएको छ ।
पीपुल्स लिबरेशन आर्मी (पीएलए) को पूर्वी थिएटर कमाण्डका प्रवक्ता वरिष्ठ क्याप्टेन लेफ्टिनेन्ट जीले सोमबार साँझ अभ्यास सफलतापूर्वक सम्पन्न भएको बताए । उनले यो अभ्यासमा नौसेना, सेना, वायुसेना र मिसाइल कोर सबैको सहभागिता रहेको बताए ।
चीनको परराष्ट्र मन्त्रालयका प्रवक्ता माओ निङले एक पत्रकार सम्मेलनमा ताइवानलाई सार्वभौमसत्ता सम्पन्न देशको रूपमा मान्यता दिन अस्वीकार गर्ने भएकाले ताइवानसँगको सम्बन्धलाई चीनले कूटनीतिक मुद्दा मान्न नसक्ने बताए । उही समयमा, ताइवानको रक्षा मन्त्रालयले समुद्रमा तोकिएका स्थानहरूमा युद्धपोतहरू तैनाथ गरेको छ ताकि निगरानी गर्न सकियोस् । सोमबार बिहानसम्म आफ्नो देशले २५ चिनियाँ लडाकु विमान र सातवटा युद्धपोत ट्र्याक गरेको मन्त्रालयले जनाएको छ । यद्यपी उनले ती कुन प्रकारका विमान हुन् भन्ने खुलाएनन् ।
