बौनियाँ,कैलाली – कैलाली जिल्लाको बर्दगोरिया गाँउपालिकामा पहिलो पटक बिज्ञान विषय पढाई हुने भएको छ ।
महुन्याल माध्यमीक बिद्यालय बर्दगोरिया गाँउपालिकामा वडा नं. ६ बासकोटीमा रहेको गाँउपालिकाकै सर्वोत्कृष्ट विद्यालय महुन्याल माध्यमीक बिद्यालयमा बिज्ञान विषय पढाई हुने भएको हो ।
विद्यार्थी र अभिभावकको मागलाई मध्यनजर गर्दै शैक्षिक बर्ष २०७९ सालदेखि कक्षा ११ मा विज्ञान बिषयको अध्ययन अध्यापन गराउने विद्यालयले जनाएको छ । सोहि विषय अन्तर्गत फिजिक्स, केमेस्ट्रि, बायोलोजी, कम्प्युटर साईन्स वा म्याथ सञ्चालन हुने छन् ।
उक्त विद्यालयले प्लस टु मा म्यानेजमेन्ट, कम्प्यूटर साईन्स तथा फाईनान्स प्रविधिक धारमा कम्प्यूटर लगायत विभिन्न बिषयमा गुणस्तरिय शैक्षिक क्रियाकलाप सञ्चालन भईरहेका छन् । त्यस्तै शिक्षा शंकाय तर्फ मेजर म्याथ, अंग्रेजी, स्वास्थ्य, नेपाली, जनसंख्या तथा वातावरण, एकाउन्ट, इकोनोमिक्स,पपुलेशन, बालविकास, फाइनान्स, इंजीनियरिंग, मार्केटिङ्ग, शिक्षा शास्त्र र मानविकी लगायत विषयमा अध्यापन भईरहेको विद्यालयले जनाएको छ ।
प्रविधिक धार तर्फ कक्षा ९ देखि १२ सम्म चार वर्षको कम्प्यूटर इन्जिनियरिङ विषय पढाई भई रहेको छ ।
विद्यार्थी र अभिभावकको आवश्यकता र माग अनुसार अगाडि बढेको महुन्याल माध्यमीक विद्यालयकी प्रधानाध्यापक चन्द्रीका जोशीले बताइन् ।
गाउँपालिकामै बिज्ञान विषय पढाइ हुने भएपछि बिद्यार्थीले खुसी व्यक्त गरेका छन् । अब बिज्ञान विषय पढ्नकै लागि काठमान्डौ नेपालगन्ज धनगढी र महेन्द्रनगर जानुपर्ने बाध्यता पनि हटने भएकाे छ ।
प्लस टुमा साइन्स किन पढ्ने ?
अहिले विज्ञान, प्रविधिविना जीवन सम्भव छैन । व्यक्तिको जीवनसँग मात्र होइन, देशको विकासमा पनि साइन्स जोडिएको छ । देशको आर्थिक, सामाजिक, राजनीतिक यी सबै क्षेत्रको विकासमा साइन्सको महत्त्वपूर्ण योगदान छ । हाम्रो जस्तो देशमा त अझ महत्त्वपूर्ण रहेको छ । साइन्सविना विकास सम्भव छैन । साइन्स अहिले सभ्यता भइसकेको छ ।
साइन्स विषय सबैले पढ्नुपर्छ भन्ने छैन । तर, साइन्ससम्बन्धी ज्ञान सबैमा हुनु आवश्यक छ । साइन्स र व्यवस्थापनले एकअर्कालाई सहयोग पुर्याएका हुन्छन् । साइन्सको ज्ञानलाई व्यवस्थापन गर्न पनि व्यवस्थापन अध्ययन गरेकालाई सहयोग हुन्छ । साइन्सले हाम्रो जीवनशैलीका धेरै विषयलाई नियन्त्रण गर्छ । आर्थिक, सामाजिक, राजनीतिक, कृषि विकासका साथै मानव सभ्यतामा परिवर्तन गर्न विज्ञान तथा प्रविधिको योगदान बढी हुन्छ ।
त्यसैले पनि एसएलसीपछि सकेसम्म उच्च शिक्षा अध्ययन गर्दा विज्ञान विषय रोज्नु राम्रो हुन्छ । प्लस टुमा साइन्समा फिजिक्स, केमेस्ट्री र बायोलोजी तीनवटा मेजर विषय हुन्छन् ।
फिजिक्स ग्रुपकाले फिजिक्स, केमेस्ट्री र म्याथम्याटिक्स पढ्नुपर्छ । यसमा केही अंश बायोलोजी पनि हुन्छ । त्यसैगरी, बायोलोजी ग्रुप पढ्नेले जुलोजी, बोट्नी केमेस्ट्री र फिजिक्सका विषयहरू पढ्नुपर्छ । यो ग्रुपकाले थोरै भए पनि म्याथम्याटिक्स पढ्नुपर्ने हुन्छ ।
कस्तो छ कोर्स ?
साइन्समा कक्षा ११ र १२ मा छ/छ सय पूर्णाङ्कको पाठ्यक्रम हुन्छ । विद्यार्थीको रोजाइ तथा छनोटअनुसार म्याथ अतिरिक्त विषय थपसमेत गर्न सकिन्छ । प्लस टुमा दुईवटा स्किम हुन्छ । भोलि के र कस्तो करिअर बनाउने भन्ने फरक स्किमले निर्धारण गर्छ । कक्षा ११ मा कम्प्युटर स्किम रहेको छ । यो स्किममा फिजिक्स, केमेस्ट्री, म्याथ, इंग्लिस र कम्प्युटर साइन्स पढ्नुपर्छ । यी सबै विषय एक सय पूर्णाङ्कका हुन्छन् । यस्ता विद्यार्थी इन्जिनियरिङ अध्ययनमा जान सक्छन् । जनरल साइन्स बिएससी, एमएससी पनि अध्ययन गर्न सक्छन् । कम्प्युटर साइन्स स्किमका विद्यार्थीले कक्षा १२ मा फिजिक्स, केमेस्ट्री, म्याथ र इंग्लिस र अनिवार्य नेपाली विषय अध्ययन गर्नुपर्छ । त्यसैगरी, अर्को स्किमका विद्यार्थीले कक्षा ११ मा फिजिक्स, केमेस्ट्री बायोलोजी, म्याथ, इंग्लिस नेपाली विषय अध्ययन गर्नुपर्छ । १२ मा फिजिक्स, केमेस्ट्री, बायोलोजी र इंग्लिस, नेपाली अनिवार्य छ । यो स्किमका विद्यार्थी भोलि मेडिकल क्षेत्रमा जान सक्छन् । जनरल साइन्स पनि पढ्न सक्छन् । यो स्किमका विद्यार्थीले म्याथ नपढ्न पनि सक्छन् । अतिरिक्त म्याथ लिएमा इन्जिनियरिङतिर जान सक्छन् ।
प्लस टु पछि के बन्ने ?
प्लस टुमा साइन्स अध्ययन गरेपछि माथिल्लो तह र उनीहरूको करिअर फरक क्षेत्रमा हुनसक्छ । फिजिक्स ग्रुपले इन्जिनियरिङ, कम्प्युटर साइन्स, सूचना प्रविधि, म्याथम्याटिक्स, केमिकल इन्जिनियरिङ तथा केमेस्ट्रीका अन्य विधामा जान सक्छन् । फिजिक्सका विधाहरूमा न्युक्लियर साइन्स, जियोलोजिकललगायतका क्षेत्रमा जान सक्छन् ।
बायोलोजी ग्रुपका विद्यार्थी मेडिकल क्षेत्रहरू एमबिबिएस, नर्सिङ, बिडिएसलगायतमा जान सक्छन् । एग्रिकल्चर, भेटनरी, फ्लोरिकल्चर, जेनेटिक इन्जिनियरिङ, बायोडाइभर्सिटी, इन्भाइरोमेन्टल साइन्स, बायोटेक्नोलोजीजस्ता धेरै क्षेत्रमा जान सकिन्छ ।
केमेस्ट्री हाम्रोमा फिजिक्स ग्रुपअन्तर्गत आउँछ । यो दुवैमा आउन सक्छ । माथिल्लो तहमा बायो फिजिक्स इन्टिग्रेटेड फर्ममा आएको हुन्छ ।
एसएलसी उत्तीर्ण भएका विद्यार्थीले साइन्स रोज्नु राम्रो हुन्छ । साइन्स नेपालको आवश्यकता हो । विज्ञान विषय छनोट गरी अध्ययन गर्दा उनीहरूको करिअर पनि राम्रो हुन्छ । प्लस टुमा साइन्स पढेका विद्यार्थी म्यानेजमेन्ट, ह्युमानिटिजजस्ता क्षेत्रमा पनि जान सक्छन् । तर, प्लस टुमा म्यानेजमेन्ट वा ह्युमानिटिज पढेर माथिल्लो तहमा साइन्स पढ्न सकिँदैन । भोलि स्नातक तहमा जुनसुकै क्षेत्रमा जान पनि सकिन्छ ।
कस्ता विद्यार्थीले पढ्ने साइन्स ?
प्लस टुमा साइन्स पढ्न सम्बन्धित विषयमा रुचि भएको हुनुपर्छ । जबर्जस्ती साइन्स विषय रोज्नु हुँदैन । एसएलसीसम्मको अध्ययनमा पनि विज्ञानका विविध विषयहरू अध्ययन भइसकेको हुन्छ । त्यसैका आधारमा पनि आफ्नो रुचि छनोट गर्न सकिन्छ ।
प्लस टुमा साइन्स पढ्ने भनेको सामान्य मात्र हो । सबैले पढ्न सके राम्रो हुन्छ । तर, म्याथ राम्रो भएका र रुचि भएका व्यक्ति सफल हुन सक्छन् ।
टेक्नोलोजीमा पनि रुचि राख्नुपर्छ । अहिले टेक्नोलोजीको विकासका कारण यसमा सफल करिअरको राम्रो सम्भावना छ । विज्ञान र प्रविधि जीवनको पाटो भएकाले पढ्न नसक्ने कमै हुन्छन् ।
कक्षा -८ पास पछि विद्यार्थीको एकमात्र रोजाई बन्न सफल कम्प्युटर इन्जिनियरिङ ९-१२ यस श्री महुन्याल माध्यामिक बिद्यालय बर्दगोरिया -६ बासकोटी कैलाली
कम्प्युटर इन्जिनियरिङ पढे अवसरै अवसर !!!
के हो कम्प्युटर इन्जिनियरिङ ?
कम्प्युटर इन्जिनियरिङ कम्प्युटरको सफ्टवेयर र हार्डवेयरबारे अध्ययन तथा अनुसन्धान गर्ने शिक्षा हो । नयाँ कम्प्युटर कस्तो बनाउने ? त्यो कम्प्युटरका लागि कस्तो सफ्टवेयर आवश्यक छ ? आईटी क्षेत्रमा विश्वमा के हुँदै छ ? नयाँ नयाँ प्रविधिको खोज तथा अनुसन्धान गर्ने र मानिसले गर्ने कामलाई प्रविधिबाट सहज बनाउन सिकाउने शिक्षा कम्प्युटर इन्जिनियरिङ हो । सैद्धान्तिक कुरालाई प्रयोगात्मक रूपमा उतारेर जे समस्या छ, त्यसको समाधान प्रविधिबाट गर्न सिकाउने शिक्षा हो यो ।
सिभिल, आर्किटेक र मेकानिकल इन्जिनियरिङ अध्ययन गरे पनि त्यो क्षेत्रको काम पनि कम्प्युटरको माध्यमबाट हुन्छ । ती कामका लागि सहज बनाउने भनेको कम्प्युटर नै हो । सिभिल इन्जिनियरले पुल बनाउँछन् । तर त्यो पुल ठीक छ कि छैन भनेर कम्प्युटरको सफ्टवेयरबाट पहिले परीक्षण गरिन्छ । यसबाट फिजिबल भएपछि मात्र पुल बनाउने हो । त्यो सफ्टवेयर कम्प्युटर इन्जिनियरले बनाउँछन् त्यसैले दक्ष कम्प्युटर इन्जिनियर उत्पादन गर्ने शिक्षा कम्प्युटर इन्जिनियरिङ हो ।
प्राक्टिकल र प्रोजेक्ट वर्क :-
आईटीसँग सम्बन्धित कोर्स भएकाले प्राक्टिकल र प्रोजेक्ट वर्कलाई विशेष प्राथमिकता दिइन्छ । विद्यार्थीले स्नातक तह उत्तीर्ण गरेपछि कार्यक्षेत्रमा गएर सहजै काम गर्न सक्ने गरी प्राक्टिकल र प्रोजेक्ट वर्क गराइन्छ ।
पढ्नु पर्ने मुख्य विषयहरू :-
• कम्प्युटर प्रोग्रामिङ
• सफ्टवेयर इन्जिनियरिङ
• माइक्रोप्रोसेसर
• डाटाबेस म्यानेजमेन्ट सिस्टम
• कम्प्युटर ग्राफिक्स
• अपरेटिङ सिस्टम
• कम्प्युटर नेटवर्क
• म्याथम्याटिक्स
• फिजिक्स
• केमिस्ट्री
कुन क्षेत्रमा काम गर्ने ?
अहिले जुनसुकै क्षेत्रमा कम्प्युटरको माध्यमबाट काम हुन थालेको छ त्यसैले जुनसुकै क्षेत्रमा काम गर्न सकिन्छ ।
• सरकारी कार्यालय
• दूरसञ्चार प्राधिकरण
• विद्युत् प्राधिकरण
• आईटी कम्पनी
• हार्डवेयर/सफ्टवेयर डेभलप
• वेब एप
• नेटवर्किङ
• बैंक/फाइनान्स
कस्तो रुचि भएकाले पढ्ने ?
नयाँ नयाँ आइडिया र क्रिएटिभ दिमाग भएका र आईटीसँग नजिक हुन चाहनेका लागि उपयुक्त हुन्छ । सैद्धान्तिकभन्दा प्रक्टिकल गर्न रुचि भएका विद्यार्थीका लागि कम्प्युटर इन्जिनियरिङ फलदायी हुन्छ ।
कम्प्युटर इन्जिनियरिङको महत्त्व :
नेपालमा विकासका काम धेरै बाँकी छन् । आईटीबिना ती सम्पन्न गर्न असम्भव छ । आईटीलाई प्राथमिकता नदिने हो भने हामी अझै धेरै पछि पर्छौं । देशलाई समृद्ध बनाउने क्षेत्र पनि आईटी हो । नयाँ नयाँ प्रविधिको खोज, अनुसन्धान र निर्माण गर्नुपर्छ । ती विषयमा कम्प्युटर इन्जिनियरिङमा बृहत् रूपमा अध्ययन र अनुसन्धान हुन्छ । अवसरका क्षेत्र पनि धेरै छन् । जुनसुकै कम्पनीदेखि कार्यालय सबै आईटीमा निर्भर छन् । ती क्षेत्रमा काम गर्न दक्ष जनशक्ति उत्पादनका लागि कम्प्युटर इन्जिनियरिङ महत्त्वपूर्ण मानिन्छ ।
नेपालजस्तो भौगोलिक विकटता भएको देशमा कम्प्युटर इन्जिनियरको आवश्यकता बढी नै हुन्छ । विकटताका कारण एक ठाउँबाट अर्को ठाउँमा जान सकिँदैन । भौतिक संरचना तत्काल बनाउन पनि सकिँदैन । त्यस्तो ठाउँमा आईटीको माध्यमबाट सेवा सुविधा पुर्याउनु सकिन्छ । संघीयताको मर्मलाई सफल बनाउन पनि आईटीको भूमिका महत्त्वपूर्ण हुन्छ । इन्टरनेटको माध्यमबाट सेवा प्रवाह गर्न सकिन्छ । ई–गभर्नेन्स पनि महत्त्वपूर्ण पक्ष हो । यसले संघीयतालाई सफल बनाउन सक्छ ।